Vadeli bir sözleşme satın aldığınızda, belirlenen dayanak varlığı gelecekte alma ya da satma hakkını elde edersiniz. Bu hak işlem yaptığınız gün belirlenmiştir.
Opsiyon sözleşmeleri yine gelecek bir tarihte belirlediğiniz dayanak varlığı alma ya da satma hakkı sağlar.
Vadeli işlem ve opsiyonların kullanımındaki asıl amaç risk yönetimidir. Ancak gelişen piyasa koşullarında bu amaç değişiklikler gösterir.
Vadeli işlem sözleşmeleri üç amaç içerir.
Korunma:Spot piyasalarda yapılan her işlem aslında yatırımcının aldığı risktir. Bu risklerden korunmak isteyen yatırımcılar vadeli piyasaları kullanmaktadır.
Yatırım:Vadeli piyasalar spot piyasalardan bazı yönleri iler ayrılır.
Vadeli piyasalarda kaldıraç etkisi vardır. Bu nedenle yatırım yapmak için gerekli olan başlangıç sermayesi daha düşüktür. Spot işlemde kullanılacak sermayenin %10'u ile aynı büyüklükteki bir yatırımı vadeli piyasalarda yapabilirsiniz.
Türev araçlar hem yükselişte hem de düşüşte yatırım yapma olanağı sağlar. Bu nedenle spot piyasalardan daha avantajlıdır.
Vadeli piyasalarda farklı vadelerde işlem yapılabilir. Bu nedenle spot piyasada tek yönlü yatırım yerine vadeli piyasalarda vade yayılması ile risk düşürülebilir.
Arbitraj:aynı ürün farklı piyasalarda işlem görebilir. Bu zaman zaman aynı ürünün farklı fiyatlandırılmasına neden olabilir. Ya da vadeli fiyat ile spot fiyat arasındaki fark açılabilir. Bu durumda yatırımcılar birinde satın alıp vadeli tarafta satarak fiyatları dengeye getirirken kar elde edebilir.
VIOP’da Nasıl İşlem Yapabilirsiniz?Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında işlem yapabilmesi için bir aracı kurumda türev işlemler sözleşmesini imzalamanız ve hesap açtırmanız gerekmektedir.Ardından başlangıç sermayesini yatırdıktan sonra işlemlerinizi aracı kurum vasıtasıyla borsaya iletebilirsiniz. Borsada işlemler fiyat-zaman önceliğine göre şeffaf bir şekilde eşleşir.
ARACI KURULUŞ VARANTLARIOpsiyonlarla aynı özellikleri taşıyan, ancak menkul kıymet haline gelmiş olduğundan hisse senedi piyasalarında alınıp satılan ürünlere varant denir. Varantların dayanak varlıkları vadesi ve kullanım fiyatları sabittir. Değişen bu ürünleri satın almak için ödenen fiyattır.
Varantlar aynı opsiyonlar gibi vadesine göre Avrupa ya da Amerika tipi olarak adlandırılır. Avrupa tipi olanlarda vade sonuna kadar beklenmesi gerekir.
BIST’de varantlar Kurumsal Ürünler Pazarında işlem görür ve aynı hisse senedi gibi alınıp satılabilir.
